Vluchten kan niet meer, 'k zou niet weten hoe.
Vluchten kan niet meer, 'k zou niet weten waar naar toe.
Hoe ver moet ik gaan.....?
Deze tekst komt van het lied Vluchten kan niet meer, geschreven door Annie M. Schmidt voor een musical uit 1970 en werd gezongen door Frans Halsema en Jenny Arean.
Het lied komt zo af en toe nog voorbij op de radio, de tekst ging toen over de dreigende Koude Oorlog, de Vietnamoorlog en de Atoomoorlog. Over het gevoel van onveiligheid omdat de hele wereld zou vergaan, en dan vluchten, dat had geen zin meer, volgens de schrijfster. De enige oplossing was de liefde, door te vluchten bij elkaar.
Een lied wat tegenwoordig niet meer letterlijk genomen hoeft te worden, omdat we hier in Nederland toch in een vrij stabiele en veilige situatie leven. Hoewel daar zeker de meningen over verdeeld zullen zijn, denk ik dat we op dit moment in een rijk en een veilig land wonen.
Maar waarom dan toch de titel van mijn blog "Vluchten kan niet meer"?
Vluchten staat ook voor het weglopen van een persoonlijke "onveilige" situatie. Hoeveel mensen ken je niet, of misschien ben je het zelf, die in een rollercoaster van levenservaringen zijn terecht gekomen? Die in een, al dan niet zelf gekozen, situatie zitten van afscheid, loslaten, verdriet, boosheid, accepteren en weer doorgaan. Een opeenstapeling van emoties en gevoelens, die als een ongeleid projectiel bij je boven komen. Of het nu bij een overlijden is, ontslag, echtscheiding of ziekte, deze ervaringen zijn zo overweldigend dat je eerste reactie is die van vluchten.
Heel dicht bij me ken ik dierbaren die, net als ik, in een echtscheiding zitten of net volbracht hebben. Zonder in details te treden, maar voor een echtscheiding hoef je op zich niet te vluchten. Meestal is het een keuze van twee mensen die bewust of onbewust uit elkaar zijn gegroeid en besloten om apart van elkaar verder te gaan met hun leven. Voor degene die bewust ervoor gekozen heeft, is het proces al tijdens het huwelijk begonnen, afscheid nemen van een partner, hoe lang ook bij elkaar, is altijd verdrietig. Voor de andere, voor wie het misschien als een complete verrassing is geweest, die kan pas beginnen met afscheid nemen als de eerste shock verdwenen is. En voor hem of haar is vluchten een manier om weg te lopen van de pijn en het verdriet wat een echtscheiding met zich meebrengt.
Maar vaak genoeg kan dit ook voor de "veroorzaker" van al dit leed een oplossing zijn.
Weglopen of vluchten in allerlei verslavingen, zoals drank, drugs, eten (of niet-eten), enzevoort is een makkelijke manier om niet te hoeven voelen. Om niet te hoeven ervaren wat al de gevoelens met je doen en om niet te hoeven doorleven en verwerken van deze gevoelens. Maar ook het eenvoudig weglopen uit een situatie is altijd nog makkelijker, dan jezelf tegenkomen en met je emoties, zoals verdriet of boosheid aan de slag te moeten gaan. Jammer genoeg gebeurt dit altijd onbewust. Je kiest er niet voor om te vluchten in een verslaving, je kiest er niet voor om weg te lopen. Het is een onbewuste reactie van de mind, die je op dat moment van inzetten niet als zodanig zal herkennen. Pas achteraf besef je dit misschien.
Het tegenovergestelde van vluchten is vechten. Beide reacties hebben het doel om pijn te vermijden. Maar bij vechten zal je de pijn proberen te overschreeuwen. Met al je kracht en energie ga je de emoties of personen, al dan figuurlijk, te lijf. Het zal je in eerste instantie de bevrediging en oplossing geven waar je op hoopte, maar uiteindelijk zal je beseffen dat zowel vluchten als vechten niets oplevert.
Niet voor nu maar ook niet voor de toekomst.
Ikzelf heb een 'aangeboren' vluchtneiging, die ik tot voor kort, door al mijn levenservaringen, inzette zo gauw ik aanvoelde dat de emoties te heftig werden. Hoe vaak ik niet uit een discussie met anderen ben weggelopen, zelfs weggerend.
Maar de afgelopen jaren heb ik ook de halve wereld overgevlogen om verschillende situaties, zoals rouw, scheiding en loslaten van geliefde te ontvluchten. Het heeft me vele mooie vakanties en ontmoetingen met prachtmensen opgeleverd. Maar telkens bij thuiskomst ontdekte ik dat de pijn, die ik probeerde te ontlopen, er nog steeds was. In het begin blijft het op je wachten, maar hoe harder je het probeert weg te drukken, hoe sneller je beseft dat je de pijn overal mee naar toe neemt of tegenkomt.
De enige oplossing is het ondergaan van al die negatieve emoties, van al die pijn. Het bewust verwerken van de pijn en het ermee leren omgaan, en gelijktijdig of later het leren vervangen door positieve emoties. Op het moment dat de ervaringen emotioneel zo overweldigend zijn, kun je, nadat je deze herkent hebt, bij jezelf ontdekken wat je nodig hebt, al is het voor een moment, om het gevoel en/of beeld los te kunnen laten. Door bijvoorbeeld te schilderen, mediteren, inspirerende mensen te zoeken en nog veel meer kun je deze pijn of moeilijke situaties een plek geven.
Ook het accepteren van deze emoties, leert je dat je eerlijk naar jezelf kunt kijken. Dat je niet meer in paniek hoeft te raken en hierdoor niet meer hoeft te kiezen om te vluchten of te vechten.
Uiteindelijk merk je dat alle pijn en verdriet minder wordt. En hoe onmogelijk het allemaal nu kan lijken, het zal uiteindelijk een plek krijgen.
En neem van mij maar aan dat er heus wel een moment komt, dat het in alle heftigheid weer boven komt. Dat je je afvraagt waar dit allemaal weer vandaan komt. Maar tegelijkertijd ontdekt je dan dat de oude neiging tot vluchten of vechten bijna is verdwenen, omdat je dit gevoel nu herkent en dat je inziet dat het niet de oplossing is van de pijn.
En dat is het moment dat je heel trots mag zijn op jezelf!
Tags: #vluchten, #vechten, #pijn, #emoties, #levenservaring, #afscheid, #rouw, #loslaten, #verwerking, #oplossing, #creatieve, #retreat, #yoga, #meditatie, #kintsugiworkshop, #metime, #outofthecomfortzone #zelfliefde